Blog Image

Biuro Spraw Beznadziejnych

...

Więc - żebyś w trosce nie żył, więc - żebyś nie żyła w płaczu, przyjdź do mnie, ponury zwierzu, przyjdź, nocy, targana rozpaczą ...

Bogactwo polszczyzny

Lingua Posted on Wed, September 16, 2015 14:19:08

Wraca dresiarz z Paryża i opowiada swojej żonie, co tam widział:

— Wiesz, Zocha, idę, patrzę, a tu wielki plac! Patrzę na lewo — ochu..eć można!!! Patrzę przed siebie — o żesz kur..a mać!!! Patrzę na prawo — o ja cię pier..lę!!!

Zocha zaczyna płakać, dres pyta:

— Zocha, co ci się stało?

Ta odpowiada:

— O Boże, jak tam musi być pięknie!



Wiatry wieją, drzewa szumią, ci umieją, tamci umią

Lingua Posted on Tue, September 15, 2015 17:28:01

Proporcje w wujku googlu to ok. 400000 umią i 500000 umieją.
Już za Sienkiewicza były dwie wersje w obiegu.



Soft language

Lingua Posted on Thu, September 10, 2015 17:16:01

Szwedzka zielona minister od środowiska nie jest dostatecznie dobrze wytresowana w języku politycznej poprawności. W ferworze wypowiedzi wyrwało się jej cyganie zamiast romowie. Ależ się musiała naprzepraszać!

Mój ulubiony stand up comedian George Carlin, już ćwierć wieku temu zauważył tę tendencję tresury językowej. Soft language jest dłuższy, eufemizmy są po to by ukryć rzeczywistość.

W I wojnie światowej mówiło się o shell shock, na to samo w II wojnie mówiło się battle fatigue, w wojnie koreańskiej operational exhaustion, a po wojnie wietnamskiej post-traumatic stress disorder.

Inne przykłady
toilet paper – bathroom tissue
sneakers – running shoes
medicine – medication
false teeth – dental appliances
car crash – automobile accidents
constipation – occasional irregularity
broke – negative cash flow position
kill – neutralise
lie – engage in disinformation
cripples – in need of special attention, or the physically challenged
handicapped – differently abled
deaf – hearing impaired
stupid – with learning disorder, or minimally acceptional
ugly – with severe appearance deficit
the old – senior citizens
die – pass away

Przysyłajcie mi polskie przykłady takiego zaklinania rzeczywistości. Szwedzkich jest od groma.



Nowy styl pism urzędowych

Lingua Posted on Mon, August 24, 2015 21:46:13

Proponuję naśladować p. Kamila Cybulskiego, jego polszczyzna jest tak klarowna, że żaden urząd nie może mieć wątpliwości co do meritum sprawy.



blednie zbladł, bleknie zblakł?

Lingua Posted on Sun, May 17, 2015 09:28:33

Wyblakła mi tapeta. Fakt ten chciałam zakomunikować sprawnemu tapeciarzowi Robertowi, ale coś mi się nie udało. Pomieszał mi się bezokolicznik: zblakł od bleknie jak zbladł od blednie? Wujek google nie ma odpowiedzi na to dlaczego nie ma tej symetrii, ale ja wreszcie pojęłam. Otóż to aspekt dokonany: od blady jest blednie, czyli jest to czasownik stworzony z przymiotnika. Od czasownika blaknąć powstał dokonany wyblaknąć i dopiero od niego imiesłów (czyli coś na kształt przymiotnika) wyblakły.

Czasowniki z przyrostkiem –-/-– po spółgłosce odmienia się bardzo nieregularnie. Np blaknąć ma oboczne formy: blaknął i blakł, ale nie blaknęła tylko blakła! A gęstnąć ma gęstł, ale nie gęstnęła, błysnął nie ma błysł, a jest błysła i błysnęła. Od ciągnąć jest ciągnął i ciągnęła, a od chudnąć jest chudł, chudła, ale nie ma chudnęła choć jest chudnął. To chyba dlatego że jej jest trudniej chudnąć niż jemu.

A drzewiej było jeszcze blakuje nie blaknie

Idzie żołnierz borem, lasem, Borem, lasem,

Przymierając z głodu czasem, Z głodu czasem.


Suknia na nim nie blakuje, Nie blakuje,

Wiatr dziurami przelatuje, Przelatuje



Różnica

Lingua Posted on Fri, May 08, 2015 10:26:18



Znowu ten biernik

Lingua Posted on Sat, May 02, 2015 08:20:00

Kiedy mieszkałam w Polsce język starych emigrantów wydawał mi się archaiczny. Teraz mój język zaczyna się robić archaiczny. Nie oduczę się stosować dopełniacza przy czasowniku z negacją, choć wydaje się, że w tych kontekstach czeka nas w polszczyźnie biernik. Np
“I tu popełniłam błąd , bo materiał nie mocuje się do słupka tylko do ramy fotela”
“Podział ten nie anulowała ani II Wojna Światowa ani komunizm”



Nie gęsi lecz swój?

Lingua Posted on Wed, March 25, 2015 23:53:03

Ciekawe dlaczego mówimy kontekst zamiast mówić tło, okoliczności? Podobną historię mają inne polskie wyrazy, niektóre odchodzą do lamusa, wyparte przez obcojęzyczne snobistyczne twory. A mnie ich żal.

biblioteka – książnica
brązowy – gniady
dekada – dziesięciolecie
dialog – rozmowa
dyżur – służba
echo – pogłos
egoizm – samolubstwo
egzystencja – byt
elokwencja – krasomówstwo
fałsz – kłam
fantazja – wyobraźnia
firanka – zasłona
firma – przedsiębiorstwo
flamaster – mazak
folklor – ludowość
fotografia – zdjęcie
fragment – część
frapować – urzekać
gratis – darmo
horyzont – widnokrąg
idealny – doskonały
identyczność – tożsamość
inspiracja – natchnienie
kabel – przewód
kolacja – wieczerza
kartofel – ziemniak
kolega – druh
komplikować – wikłać
litera – bukwa
lustro – zwierciadło
marzec – brzezień
muzyka – gędźba
natura – przyroda
perfuma – pachnidło
prezent – podarek
prysznic – natrysk
randka – schadzka
raport – sprawozdanie
republika – rzeczpospolita
serio – poważnie
szkielet – kościec
szlafrok – podomka



A propos Twarze Greya

Lingua Posted on Thu, March 12, 2015 16:03:12

Definicja nimfomanki:
kobieta która pragnie seksu tak często jak przeciętny facet



Po polsku?

Lingua Posted on Fri, January 30, 2015 16:56:03

wilgotne powietrze przy ziemipowietrze falujące od żaru



obie, obydwie ręce? obydwoje rąk?

Lingua Posted on Fri, January 30, 2015 13:49:04

oba oczy, uszy, drzwi, gęśle czy oboje obydwoje oczu, uszu, drzwi, gęśli?

z trzystu sześćdziesięciorgiem pięciorgiem dzieci czy z trzystu sześćdziesięcioma pięciorgiem dzieci?

siedmioro zwierząt? dwoje książąt?

Liczebniki zbiorowe to chyba najtrudniejsza odmiana w polszczyźnie. Szczególnie, że to czego sobie życzą puryści językowi nie jest normą w aktualnym języku. Nikt nie mówi oboma rękoma, wszyscy mówią obiema rękami, a wg polonistów to pierwsze jest poprawne. Odnoszę wrażenie, że liczebniki zbiorowe kojarzą się nam z osobami i dlatego coraz niechętniej je stosujemy do rzeczy. Szczególnie, że tak definiuje to słownik PWN: oboje, obydwoje «liczebnik zbiorowy odpowiadający liczebnikowi obaj, używany wyłącznie w odniesieniu do osób różnej płci i do dzieci» No to jak z tymi ręcami i uszami?

Takie wyniki daje wyszukiwanie w googlu:

oboje uszu 1 760
obydwoje uszu 705
oba uszy 2 970
obydwa uszy 714

oboje rąk 123
obydwoje rąk 40
obie ręce 166 000
obydwie ręce 12 000

Sonda. Czy powiedzielibyście obydwoje/oboje uszu, czy obydwa/oba uszy?

FORMY

Nie ma form liczebników zbiorowych dla pełnych setek, tysięcy ani wyższych liczb, stosuje się liczebniki główne, ale już dla dziesiątek są liczebniki zbiorowe. Tendencja do stosowania liczebników głównych zamiast zbiorowych jest wyraźna. Kto mówi w klasie uczy się dwadzieścioro troje dzieci?

Dwojgiem ludźmi czy dwojgiem ludzi?

Po dwoje, dwojga, dwojgiem, rzeczownik występuje w dopełniaczu, np kociąt, ludzi, ale po dwojgu nie. W celowniku dwojgu kociętom, ludziom, lub miejscowniku o dwojgu kociętach, ludziach? Czemu nie mówi się o dwojgu kociąt? It’s etymology stupid!
Liczebniki zbiorowe były kiedyś przymiotnikami i zaimkami. Jako takie wchodziły w związki zgody z kwantyfikowanymi rzeczownikami, np dwojgu kociętom. Potem liczebniki zbiorowe przyjęły w większości zachowania składniowe rzeczowników i zaczęły wchodzić z określanymi rzeczownikami w związki rządu: w mianowniku, bierniku i narzędniku, a pozostałe w związku zgody: w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku.

ZASTOSOWANIE

Liczebniki zbiorowe występują:
z niektórymi rzeczownikami bez liczby pojedynczej: dwoje drzwi, czworo grabi;

z nazwami niedorosłych zwierząt i ludzi, które w mianowniku liczby pojedynczej kończą się na –ę: kurczę – troje kurcząt, kaczę – pięcioro kacząt; dziewczę – sześcioro dziewcząt; (ale trzy źrebaki, trzy kaczątka, trzy dziewczynki!)

z rzeczownikami występującymi w parach: dwoje oczu, czworo rąk;

z nazwami grup osób o różnej płci: troje dzieci, Ich Troje;

z kilkoma starymi frazeologizmami: dziesięcioro przykazań, Rzeczpospolita Obojga Narodów i in.



Nie: razem czy osobno

Lingua Posted on Tue, October 21, 2014 17:00:09

Polszczyzna się zreformowała w piśmie. Szczególnie z “nie”.

Wszystkie imiesłowy przymiotnikowe (czynne: piszący, czytający, bierne: napisany, przeczytany) pisze się łącznie z nie. Ale można też osobno, np jak się chce podkreślić: jest nie piszący ale nie jest nie czytający.

Rzeczowniki łącznie z “nie”. No chyba, że chcemy przeciwstawić “nie pisanie ale bazgranie” lub “Patrzy na mnie królik nie królik, uszy długie, ale pysk jak u psa”.

Przymiotniki w stopniu równym też razem z “nie”. Chyba że przeciwstawiamy: “nie mały, a duży”

Poza tym osobno.



Pokojowa nagroda Nobla

Lingua Posted on Mon, October 13, 2014 00:05:56

Putin też ją odbierze w przyszłości. Nie wiadomo tylko jeszcze komu.



Definicja diety cud

Lingua Posted on Sun, October 12, 2014 23:26:35

Jeść wszystko i czekać na cud



Definicja tumana

Lingua Posted on Sun, September 28, 2014 10:37:10

tuman to dziecko kurzu i wiatru



toaleta równouprawniona

Lingua Posted on Fri, September 26, 2014 12:09:40

Właśnie władze wydały rozporządzenie o równouprawnionych toaletach w szkołach i świetlicach. Po szwedzku mowi sie kärt barn har många namn, co znaczy “ulubione dziecko ma wiele imion”. Nazywa się to również unisex-toalett, lub hen-toalett. Hen to nowo stworzony zaimek bezpłciowy: z hon (ona) i han (on).

Pamiętam jak przyjechałam do Szwecji to Matka powiedziała mi, że debata publiczna w tym kraju różni się radykalnie od reszty świata. Mówi: teraz np dyskutuje się zawzięcie czy wolno psom obcinać ogony. To było ponad cwierć wieku temu. Teraz dyskutuje się sracze. Chyba jest postęp. Przynajmniej humanitaryzm dotyczy teraz ludzi, tyle że o płci obojętnej.


Lepsze to niż



Definicja socjalizmu

Lingua Posted on Sat, September 06, 2014 21:51:21

wg p. Stanisława Michalkiewicza:
przekonanie, że podział dochodu narodowego powinien następować pod przymusem przez państwo



Definicje wg Tuwima

Lingua Posted on Wed, September 03, 2014 11:48:33

Włóczęga – człowiek, który nazywałby się turystą gdyby miał pieniądze.

Egoista – więcej dba o siebie niż o mnie

Duchowny – człowiek który dba o nasze życie pozagrobowe i w ten sposób zarabia na własne doczesne.

Wierność – silne swędzenie z zakazem podrapania się.

Takt – niewypowiedziana część naszych myśli.

Sumienie – cichy głosik który szepce, że ktoś patrzy.

Rodzynka – stroskane winogrono.

Para – woda w natchnieniu.

Milczenie – tekst który niezwykle łatwo jest błędnie zinterpretować.



Definicja dziennikarstwa

Lingua Posted on Mon, September 01, 2014 10:11:58

wg Georga Orwella
Dziennikarstwo to drukowanie tego czego inni nie chcą widzieć w druku. Cała reszta to reklama.



Definicja teori i praktyki

Lingua Posted on Mon, June 30, 2014 12:31:50

Teoria jest wtedy gdy wszystko wiemy, ale nic nie działa.
Praktyka jest wtedy gdy wszystko działa a my nic nie wiemy.



Definicje:celebryta

Lingua Posted on Mon, May 19, 2014 17:13:29

Osoba która zasłynęła byciem sławną.



« PreviousNext »