Friedrich August von Hayek W 1974 otrzymał ekonomicznego Nobla. (A propos Noble. Razem z nim otrzymał Nobla jego przeciwnik ideologiczny Gunnar Myrdal. Wspólnie z żoną Alvą stworzyli podstawy teoretyczne szwedzkiego programu eugenicznego, w ramach którego aż do 1975 roku przeprowadzono przymusową sterylizację 63 tys. osób “niepełnowartościowych społecznie”. Osiągnięcia społeczne Alvy zostały nagrodzone osobno Noblem w 1982 roku.)
Hayek pisze, że zmierzamy nieświadomie w kierunku zniewolenia. Nasi Rodzice mieli silniejsze poczucie wolności niż my. W XIX wieku liberalizm, czyli dążenie do wolności jednostki, było niepodważalną wartością. Teraz zamieniliśmy jednostkę na “społeczeństwo”, razem z konsekwencjami takimi jak hitlerowskie Niemcy czy sowiecka Rosja. Książka Hayeka wydana po szwedzku nazywa się “Droga do zniewolenia” (Vägen till träldom) i jest dedykowana socjalistom wszelkich partii. Hayek pisze, że Marks rozumiał, iż bez wolnego rynku nie powstałaby demokracja, a jednak nie rozumiał, że brak wolnego rynku prowadzi do braku demokracji. Dlaczego wolny rynek jest gwarantem wolności? Bo jest wypadkową woli wszystkich producentów i konsumentów: a każdy z nas jest raz jednym raz drugim. Wolność i organizacja to sprzeczności. Nasze społeczeństwa zmierzają cały czas w kierunku organizacji, a zatem w kierunku zniewolenia. Hayek pisze, że dokładny plan społecznego rozwoju ani nie jest potrzebny ani możliwy – nikt nie może się czuć kompetentny do stworzenia takowoż (no moze sam pan Bócek jedyny).
